Overbelasting van het stroomnet

Overbelasting van het stroomnet, ook wel netcongestie genoemd, is niet langer een toekomstscenario, maar een actueel probleem dat gevolgen heeft voor ondernemers, projectontwikkelaars én consumenten.

Oorzaken van het overbelaste elektriciteitsnet

De overbelasting van het elektriciteitsnet komt niet uit het niets. Het is het resultaat van verschillende ontwikkelingen die elkaar in hoog tempo opvolgen. Deze oorzaken verschillen per regio, maar het algemene beeld laat een duidelijke trend zien: onze energie-infrastructuur is niet gebouwd voor de snelheid en intensiteit waarmee we elektrificeren. We zetten de belangrijkste oorzaken op een rij:

• Snelle toename van zonnepanelen en windmolens, die piekmomenten veroorzaken in de netbelasting.
• Steeds meer warmtepompen en elektrische voertuigen, die zorgen voor een hogere en minder voorspelbare elektriciteitsvraag.
• Bedrijven die overstappen op elektrische processen en massaal laadinfra installeren.
• Verouderde of te beperkt uitgeruste elektriciteitsinfrastructuur, met te weinig capaciteit in kabels en transformatorstations.
• Langdurige procedures voor uitbreiding van het net, door vergunningen en schaarste aan technisch personeel.
• Concentratie van energie-intensieve projecten op dezelfde plekken, zoals bedrijventerreinen en nieuwbouwwijken.

Al deze factoren versterken elkaar. Hierdoor ontstaan er pieken in het aanbod én de vraag naar stroom, precies op momenten dat het net daar niet op berekend is. Dit leidt tot netcongestie, oftewel een situatie waarin er simpelweg te weinig capaciteit beschikbaar is om dat allemaal aan te kunnen.

Wat overbelasting van het stroomnet betekent

Overbelasting van het stroomnet heeft ingrijpende gevolgen. Voor veel mensen blijft het begrip 'netcongestie' abstract totdat ze er zelf mee te maken krijgen. Voor ondernemers betekent het bijvoorbeeld dat ze niet kunnen uitbreiden, geen laadpalen kunnen plaatsen of hun productieprocessen niet kunnen elektrificeren.

Voor projectontwikkelaars en woningcorporaties kan het zelfs betekenen dat geplande bouwprojecten worden stilgelegd vanwege een gebrek aan aansluitcapaciteit. En voor consumenten betekent het mogelijk beperkingen bij het terugleveren van zonnestroom of hogere kosten door inefficiënt gebruik van energie.

Bovendien ontstaat er op het net een kwetsbare situatie waarin spanningsproblemen of storingen sneller kunnen optreden. Dat kan niet alleen leiden tot ongemakken, maar ook tot veiligheidsrisico’s en schade aan apparatuur. Overbelasting van het stroomnet is dus niet alleen een technisch probleem, maar raakt aan de kern van onze maatschappelijke en economische ontwikkeling.

Wat te doen tegen overvol stroomnet?

Hoewel de druk op het stroomnet toeneemt, zijn er gelukkig ook manieren om hiermee om te gaan. De oplossing ligt deels bij netbeheerders die het elektriciteitsnet uitbreiden en versterken, maar ook burgers en bedrijven kunnen zelf actie ondernemen om netcongestie te verminderen of te omzeilen. Hierbij draait het vooral om slim omgaan met energieverbruik en -opwekking, oftewel energiemanagement.

Een belangrijke stap is het spreiden van het stroomverbruik over de dag. Door piekmomenten, bijvoorbeeld rond lunchtijd of in de vroege avond, te vermijden, voorkom je dat het net overbelast raakt. Ook kan het helpen om grootverbruikers op elkaar af te stemmen via een energiemanagementsysteem.

Daarnaast zijn lokale initiatieven zoals energiehubs in opkomst, waarin bedrijven gezamenlijk afspraken maken over het delen en verdelen van stroom. Ook flexibiliteit speelt een steeds grotere rol: systemen die tijdelijk stroom kunnen opslaan of processen die kunnen worden uitgesteld, helpen mee om de balans op het net te bewaren.

Zonnepanelen aanschaffen tegen het overbelaste stroomnet

Op het eerste gezicht lijkt het installeren van zonnepanelen misschien een extra belasting voor het elektriciteitsnet, maar in werkelijkheid kunnen ze juist helpen om de druk te verlichten, mits ze op een slimme manier worden ingezet. Door zelf duurzame energie op te wekken, verminder je jouw afhankelijkheid van het net en draag je bij aan een beter gebalanceerde energievoorziening.

Een belangrijk voordeel van zonnepanelen is dat je overdag, wanneer de zon schijnt en de vraag naar stroom vaak het hoogst is, zelfvoorzienend kunt zijn. Hierdoor haal je minder stroom uit het net en voorkom je dat het net nog verder wordt belast. Dit geldt vooral wanneer de opgewekte stroom direct wordt verbruikt, bijvoorbeeld door apparaten of processen overdag te laten draaien.

In die zin zijn zonnepanelen niet alleen een duurzame investering, maar ook een strategische keuze om actief bij te dragen aan een stabieler elektriciteitsnet.

De rol van energieopslagsystemen tegen overbelasting van het stroomnet

Energieopslagsystemen spelen een steeds belangrijkere rol in de oplossing voor netcongestie. Waar het elektriciteitsnet ontworpen is voor constante aanvoer en afname, zorgen batterijsystemen voor flexibiliteit. Ze slaan overtollige energie op wanneer de vraag laag is of het aanbod hoog is, en geven deze energie weer vrij wanneer het net onder druk staat. Zo fungeren ze als buffer tussen opwekking en verbruik.

Voor zowel huishoudens als bedrijven betekent dit dat ze minder afhankelijk zijn van het net op drukke momenten. Heb je zonnepanelen, dan kun je de opgewekte stroom eerst opslaan en op een later moment zelf gebruiken, zonder dat je het net belast met teruglevering. Ook kun je juist stroom opslaan uit het net wanneer het goedkoop of ruim beschikbaar is, en deze inzetten op dure of drukke momenten.

Daarnaast dragen energieopslagsystemen bij aan een stabielere netfrequentie en verminderen ze de noodzaak voor netverzwaring. Energieopslag is dus een essentieel onderdeel van een toekomstbestendig energiesysteem en een krachtig wapen in de strijd tegen overbelasting van het stroomnet.

Stappen om overbelasting van het stroomnet tegen te gaan

Overbelasting van het stroomnet is een complex probleem, maar zeker niet onoplosbaar. Om de energievoorziening in Nederland toekomstbestendig te maken, is het essentieel dat overheid, netbeheerders, bedrijven en consumenten gezamenlijk in actie komen. Iedereen speelt hierin een rol.

Voor bedrijven liggen er concrete kansen. Door energie slimmer te beheren en lokaal op te slaan, wordt de afhankelijkheid van het elektriciteitsnet verkleind. Dit draagt niet alleen bij aan een stabielere netstructuur, maar zorgt ook voor meer grip op kosten en een duurzamer bedrijfsmodel.

Ben je als bedrijf op zoek naar manieren om jouw energieverbruik te optimaliseren, piekbelasting te verminderen en actief bij te dragen aan de oplossing van netcongestie? Dan is een battery energy storage system een slimme en toekomstgerichte keuze. De systemen van Frax helpen je om op een efficiënte manier om te gaan met energie, kosten te besparen en jouw bijdrage te leveren aan een veerkrachtig elektriciteitsnet.

‍